Chi bộ Viện Nghiên cứu Con người là một trong những chi bộ trẻ thuộc Đảng ủy Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam. Sau hơn 20 năm xây dưng và phát triển chi bộ đã có sự phát triển nhanh chóng về số lượng, từ 3 đảng viên khi mới thành lập đến nay chi bộ đã có 17 đảng viên chiếm 55,0% tổng số cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong đơn vị. Đây là một trong những điều kiện thuận lợi cho việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị của cơ quan trong nhiệm kỳ 2015-2020. Tháng 02/2020, Chi ủy Viện Nghiên cứu Con người có sự thay đổi về nhân sự. Đồng chí Lương Đình Hải thôi giữ chức Bí thư do hết tuổi quản lý và đồng chí Nguyễn Thị Hoài Lê được Đảng ủy Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam chỉ định giữ chức Bí thư.
Trong 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Chi bộ nhiệm kỳ 2015-2020 với phương châm “Đoàn kết, dân chủ và phát triển” chi bộ Viện Nghiên cứu Con người đã đạt được một số kết quả sau:
1. Thực hiện nhiệm vụ chính trị
Chi bộ luôn xác định vai trò quan trọng của Đảng trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị của đơn vị, do đó, Chi bộ luôn lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện trên mọi phương diện công tác của Viện; tổ chức triển khai thực hiện các Nghị quyết, Chỉ thị và các văn bản của các cơ quan Đảng, Nhà nước và Đảng bộ Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam đến toàn thể các đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong Viện Nghiên cứu Con người.
Trong nhiệm kỳ vừa qua, Chỉ ủy, Chi bộ đã lãnh đạo, chỉ đạo bổ sung, hoàn thiện và ban hành các Quy chế hoạt động chung của Viện, quy chế phối hợp trong công tác tạo sự đồng thuận trong cán bộ viên chức của đơn vị, bảo đảm nguyên tắc dân chủ, hợp tác và hiệu quả.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Chi bộ trong giai đoạn 2015-2020, việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị của Viện như nghiên cứu khoa học, đào tạo, tư vấn và phản biện các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, các bộ, ngành và địa phương đã đạt được một số thành tựu.
Các hướng nghiên cứu của Viện tập trung làm rõ những vấn đề cơ bản về con người, phát triển con người, quyền con người, an ninh con người, nguồn lực con người… và mối quan hệ giữa phát triển con người với văn hóa, xã hội, môi trường.
Trong giai đoạn 2015-2020, Viện Nghiên cứu Con người đã tích cực tham gia tuyển chọn đề tài nghiên cứu cấp nhà nước thuộc các chương trình trọng điểm về khoa học xã hội. Trong đó có 4 đề tài cấp nhà nước tham gia tuyển chọn thành công, tăng gấp 2 lần so với giai đoạn 2010-2015. Cũng trong giai đoạn này, Viện Nghiên cứu Con người thực hiện 15 đề tài cấp Bộ và 67 đề tài cấp cơ sở. Kết quả các đề tài đã được nghiệm thu trong giai đoạn này đều được xếp loại khá trở lên.
Viện Nghiên cứu Con người đã từng bước mở rộng hợp tác, trao đổi với các tổ chức, cơ quan bên trong và ngoài Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam. Trong giai đoạn này Viện đã tổ chức 01 Hội thảo bàn về vấn đề con người và phát triển con người trong Văn kiện Đại hội Đảng XII, 10 Hội thảo trong nước và nhiều Hội thảo, tọa đàm khoa học thuộc các đề tài nghiên cứu khoa học cấp nhà nước, cấp Bộ và hội thảo phối hợp với các đơn vị khác.
Song song với việc hợp tác với các tổ chức trong nước, Chi bộ cũng xác định cần phải tăng cường công tác hợp tác quốc tế thông qua việc tổ chức các Hội thảo quốc tế, các tọa đàm khoa học và các buổi gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm nghiên cứu khoa học từ các nhà nghiên cứu nước ngoài với cán bộ nghiên cứu trong Viện. Viện đã tổ chức 02 Hội thảo quốc tế, một số buổi tọa đàm trao đổi khoa học với các nhà khoa học quốc tế; thực hiện 02 dự án hợp tác với các tổ chức quốc tế.
Đội ngũ các nhà khoa học của Viện Nghiên cứu Con người tích cực tham gia vào công tác đào tạo sau đại học, hướng dẫn khoa học tại cơ sở đạo tạo của Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam và một số cơ sở đào tạo khác. Bên cạnh đó, cán bộ của Viện cũng tham gia tích cực vào việc tư vấn chính sách cho các cơ quan Đảng và Nhà nước.
2. Công tác tổ chức và cán bộ
Xác định công tác tổ chức và cán bộ là một công việc quan trọng, có tác động quyết định đến sự phát triển của đơn vị. Do đó, Chi bộ chỉ đạo việc thực hiện, triển khai công tác này cần phải theo đúng các quy định của nhà nước với phương châm dân chủ, công khai và minh bạch từ việc tuyển dụng, quy hoạch, bổ nhiệm, đào tạo cho đến việc thực hiện các chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức và người lào động.
Trong quy hoạch và bổ nhiệm cán bộ, người đứng đầu cấp ủy và Lãnh đạo viện cũng xác định phải giữ vững nguyên tắc công tác cán bộ của Đảng như Nghị quyết số 42/NQ-TW ngày 30/11/2004 của Bộ Chính trị đã nêu. Đó là, công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo được đặt dưới sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của Chi ủy, Chi bộ. Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác quy hoạch và bổ nhiệm lãnh đạo; Đảng thống nhất lãnh đạo và quản lý đội ngũ cán bộ, bảo đảm vai trò lãnh đạo tập trung của cấp uỷ đi đôi với việc phát huy trách nhiệm của các tổ chức trong hệ thống chính trị, nhất là người đứng đầu; đồng thời mở rộng dân chủ trong việc phát hiện cán bộ nguồn.
Thực hiện công khai đầy đủ các thông tin liên quan đến công tác quy hoạch và bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo các cấp thuộc thẩm quyển của đơn vị như: các quy định, quy chế về công tác quy hoạch và bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo các cấp, các tiêu chuẩn chung và cụ thể của từng chức danh lãnh đạo, thông tin về cán bộ được quy hoạch hoặc bổ nhiệm, vị trí của cán bộ được quy hoạch hoặc bổ nhiệm… Công tác này luôn được thực hiện công khai bằng nhiều hình thức, từ việc thông báo tại cuộc họp về công tác quy hoạch của cơ quan cho đến niêm yết tại bảng thông báo và gửi thông báo đến các trưởng/phó phòng, Chủ tịch Công đoàn, Bí thư Đoàn thanh niên…
Năm 2018, triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII và thực hiện chỉ đạo của Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam về việc sắp xếp lại cơ cấu tổ chức, Chi bộ đã chỉ đạo cơ cấu tổ chức lại các phòng một cách khoa học và hợp lí, cụ thể: Viện đã sắp xếp các phòng ban từ 16 phòng xuống còn 07 phòng, trong đó có 04 phòng nghiên cứu chuyên môn, 01 phòng Biên tập - Trị sự và 02 phòng nghiệp vụ, chức năng giúp việc cho Lãnh đạo Viện. Việc sắp xếp đảm bảo các yêu cầu đặt ra, cán bộ đảng viên ổn định tư tưởng.
3. Công tác xây dựng Đảng
Chi bộ xác định việc học tập, quán triệt, tuyên truyền và triển khai thực hiện các nghị quyết của Trung ương là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu trong công tác đảng. Vì vậy, công tác này trong những năm qua được Chi bộ triển khai một cách nghiêm túc, chất lượng và hiệu quả. Kết quả đó được thể hiện ở một số mặt sau:
Quán triệt và thực hiện nghiêm Cương lĩnh, Điều lệ Đảng, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho toàn thể đội ngũ cán bộ, đảng viên trong đơn vị. Đấu tranh với những quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc đối với chủ trương, đường lối phát triển của Đảng và Nhà nước.
Hàng năm tham gia và tổ chức nghiêm túc công tác nghiên cứu, học tập, quán triệt và tuyên truyền các Nghị quyết của Đảng, cùng với các chỉ thị, kế hoạch của Trung ương và của Thường vụ Đảng ủy Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, giúp cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhận thức rõ vị trí, ý nghĩa của Nghị quyết đối với vai trò lãnh đạo của Đảng. Trên cơ sở đó, tạo sự thống nhất cao về nhận thức, tư tưởng, ý chí, hành động; đồng thời, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và quần chúng đối với Đảng và Nhà nước.
Chi bộ chỉ đạo thực hiện nghiêm túc nội dung học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Công tác này được Chi bộ lồng ghép trong các buổi họp cơ quan và sinh hoạt của Chi bộ, Công đoàn, Đoàn thanh niên. Hàng năm, chi bộ đều phát động phong trào đăng kí học tập và làm theo tư trưởng, đạo đức Hồ Chí Minh tới toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. Nhờ làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, định hướng thông tin cho cán bộ đảng viên nên trong chi bộ cũng như trong cơ quan không có hiện tượng “tự diễn biến” hay “tự chuyển hóa” trong đơn vị. Chi bộ cũng xác định việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh không chỉ đơn thuần là vấn đề liêm chính, cần kiệm, chí công vô tư... mà còn cần phải học tập phong cách quần chúng, dân chủ, nêu gương của Người; nêu cao trách nhiệm gương mẫu của cán bộ, đảng viên, đặc biệt là đội ngũ lãnh đạo chủ chốt của Viện. Đây là một nội dung hết sức quan trọng, có ý nghĩa và thực sự cần thiết trong giai đoạn hiện nay khi Đảng ta đang đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng cũng như đang nỗ lực lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và phát triển đất nước lên một tầm cao mới. Toàn thể đảng viên trong Chi bộ có ý thức tuân thủ nghiêm túc Quy định về những điều đảng viên không được làm cũng như Quy định số 101-QĐ/TW ngày 7/6/2012 của Ban Bí thư T.Ư Đảng về trách nhiệm nêu gương của cán bộ đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp trên các nội dung: tư tưởng chính trị; đạo đức, lối sống, tác phong; tự phê bình, phê bình; quan hệ với nhân dân; trách nhiệm trong công tác; ý thức tổ chức kỷ luật và về đoàn kết nội bộ.
Chi bộ chỉ đạo thực hiện nghiêm túc công tác tự phê bình và phê bình tập thể, cá nhân theo Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI gắn với công tác đánh giá, phân loại công chức, viên chức và người lao động hằng năm trên cơ sở cam kết rèn luyện, giữ gìn phẩm chất, đạo đức, lối sống, ngăn chặn đẩy lùi các biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Đề cao sự gương mẫu, trách nhiệm, tự kiểm điểm của tập thể lãnh đạo, cán bộ chủ chốt và đảng viên trong đơn vị.
Chi bộ chủ động nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, diễn biến tư tưởng của cán bộ, đảng viên và viên chức trong Viện nhằm kịp thời phát hiện những biểu hiện mất đoàn kết nội bộ để có biện pháp xử lý kịp thời ngay tại đơn vị. Qua đó tạo niềm tin đối với cán bộ, đảng viên và viên chức trong Viện.
Thực hiện nghiêm túc Chương trình làm việc toàn khóa, chương trình làm việc của chi bộ nhiệm kỳ 2015 - 2020, Chi bộ đã xây dựng và thực hiện nghiêm túc chương trình công tác hàng năm, đảm bảo sinh hoạt định kì, chuẩn bị các nội dung trước các kì họp. Tổ chức sinh hoạt chi bộ thường kỳ vào ngày thứ ba của đầu tháng. Chi bộ tổ chức sinh hoạt đầu tháng nhằm xác định và chỉ đạo những công việc được triển khai trong tháng và đánh giá những công việc đã thực hiện của tháng trước. Trước mỗi kì sinh hoạt chi bộ, cấp ủy thực hiện nghiêm túc quy định của Đảng về chế độ sinh hoạt và nội dung sinh hoạt; hàng tháng sau khi họp cấp ủy thống nhất nội dung, sẽ đưa ra họp tại chi bộ để bổ sung ý kiến và triển khai thực hiện. Bên cạnh đó, để nâng cao chất lượng và hiệu quả của các buổi sinh hoạt Chi bộ, Chi bộ thường xuyên lồng ghép các buổi sinh hoạt chuyên đề, các nội dung gắn với công tác chuyên môn của đơn vị.
Đẩy mạnh việc thực hiện quy chế dân chủ tại đơn vị. Mọi công việc trong Viện luôn được đưa ra bàn bạc, thảo luận tại các cuộc họp Chi ủy, Lãnh đạo viện và Chi bộ sau đó là cuộc họp toàn thể cán bộ, công nhân viên chức và người lao động trong đơn vị. Việc thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở tại đơn vị là một trong những điều kiện quan trọng tạo nên môi trường làm việc bình đẳng, thân thiện và hiệu quả của đơn vị trong những năm qua.
Để chuẩn bị cho Đại hội Đảng bộ các cấp và hướng đến Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, chi bộ đã tổ chức tuyên truyền, quán triệt Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 30/5/2019 của Bộ Chính trị đến toàn thể đảng viên. Thực hiện công tác rà soát bổ sung quy hoạch nhân sự trong chi ủy nhiệm kỳ 2020-2025. Tổ chức các buổi sinh hoạt chính trị trong Chi bộ, trong đó có mời báo cáo viên trình bày những điểm nổi bật được đề ra trong văn kiện Đại hội Đảng XIII.
Nhiệm kỳ 2015-2020 chi bộ đã kết nạp được 03 đảng viên và đã cử 07 quần chúng ưu tú tham gia các lớp bồi dưỡng kiến thức đảng.
Đánh giá chung
Trong nhiệm kỳ 2015-2020, Chi bộ Viện Nghiên cứu Con người luôn lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị đặt ra trong Nghị quyết. Có sự thống nhất trong chỉ đạo công việc của chi ủy, chi bộ với lãnh đạo viện và các tổ chức đoàn thể. Tạo dựng điều kiện và môi trường làm việc dân chủ, minh bạch, đoàn kết và phát triển. Qua đó giúp cho Viện Nghiên cứu Con người hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị đặt ra trong nhiệm kỳ 2015-2020.
Trong phương hướng, nhiệm vụ cho nhiệm kỳ 2020-2025 Chi bộ Viện Nghiên cứu Con người xác định cần tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cán bộ, viên chức và người lao động trong Viện học tập và thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII và Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam khóa XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Quán triệt và thực hiện nghiêm Cương lĩnh, Điều lệ Đảng, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho toàn thể đội ngũ cán bộ, đảng viên trong đơn vị. Trong công tác chuyên môn, chỉ đạo định hướng nghiên cứu tập trung làm rõ những vấn đề cơ bản về nghiên cứu con người và phát triển con người trên tất cả các bình diện: kinh tế, chính trị, văn hóa và xã hội; nghiên cứu làm rõ mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế với bảo đảm môi trường sinh thái, phát triển bền vững và bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội; vấn đề nguồn lực con người và nguồn nhân lực, trong bối cảnh phát triển của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ; vấn đề văn hóa, quyền con người và an ninh con người trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế. Tiếp tục mở rộng hợp tác, trao đổi nghiên cứu khoa học với các cơ quan trong và ngoài Viện Hàn lâm, cũng như đối với các cơ quan và tổ chức quốc tế. Nâng cao chất lượng các công trình nghiên cứu và khuyến khích công bố kết quả nghiên cứu trong và ngoài nước.
Chi bộ Viện Nghiên cứu Con người