Hội thảo khoa học cấp Quốc gia: Con người, quyền con người là trung tâm, mục tiêu, chủ thể và động lực phát triển đất nước

15/10/2024

Sáng ngày 15/10/2024, tại Trung tâm Thông tin - Hội nghị tỉnh Hưng Yên, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Tạp chí Cộng sản, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (Viện Hàn lâm) cùng phối hợp với Tỉnh ủy Hưng Yên tổ chức hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “Con người, quyền con người là trung tâm, mục tiêu, chủ thể và động lực phát triển đất nước”.

Đồng chủ trì hội thảo gồm các đồng chí: Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Nguyễn Hữu Nghĩa, Uỷ viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Hưng Yên; Lê Hải Bình, Ủy viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.

Tham dự Hội thảo có các đồng chí lãnh đạo ban, bộ, ngành Trung ương và các tỉnh, thành phố khu vực đồng bằng sông Hồng; cùng hàng trăm nhà khoa học, nhà nghiên cứu, giảng viên…

Hội thảo vinh dự được đón nhận Thư chúc mừng của Đồng chí Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, GS.TS. Tô Lâm.

Thư của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gửi Hội thảo

(Nguồn: https://xaydungdang.org.vn/)

Phát biểu khai mạc hội thảo, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đã phân tích cơ sở lý luận, thực tiễn và khẳng định tầm quan trọng của việc tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Ông cho biết, thời gian qua Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, nhưng vẫn còn tồn tại một số hạn chế trong việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật theo các nguyên tắc, tiêu chí của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và các cam kết quốc tế về quyền con người mà Việt Nam đã tham gia như vấn đề phân hóa giàu nghèo, bất bình đẳng về cơ hội tiếp cận các dịch vụ giáo dục, y tế, nhà ở…

Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận 3 nhóm vấn đề: 1- Làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn, tầm quan trọng của việc tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con người, phát huy vai trò, giá trị của quyền con trong hiện thực hóa quan điểm, cách tiếp cận con người là trung tâm, phát triển toàn diện con người hiện nay. Từ đó tổng kết, đánh giá những kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân; đồng thời rút ra những bài học kinh nghiệm; vấn đề đặt ra trong bối cảnh mới. 2- Phân tích sâu sắc hơn những cách tiếp cận mới của thế giới, kinh nghiệm của một số quốc gia về phát triển con người, thực thi quyền phát triển, các cơ chế mới và các điều kiện bảo đảm thực hiện quyền tham gia của người dân và quyền được thụ hưởng thành quả của quá trình phát triển trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. 3- Từ những vấn đề lý luận và thực tiễn mới, đề xuất giải pháp, kiến nghị để thực hiện hiệu quả quan điểm, cách tiếp cận con người, quyền con người là trung tâm, chủ thể, mục tiêu, động lực phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương phát biểu khai mạc và đề dẫn tại hội thảo

Phát biểu chào mừng tại hội thảo, đồng chí Nguyễn Hữu Nghĩa, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Hưng Yến nhấn mạnh, Văn kiện các kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh Hưng Yên từ lần thứ XIV đến lần thứ XIX đều có những chủ trương, nhiệm vụ quan trọng về phát triển con người, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, quyền làm chủ của nhân dân và phát huy các giá trị con người, giá trị văn hóa truyền thống Hưng Yên. Những thành tựu đạt được đến nay và việc hiện thực hóa mục tiêu, khát vọng phát triển nói trên là nhờ có sự lãnh đạo sáng suốt, quyết định của Đảng và có vai trò đóng góp to lớn của nhân dân. Do đó, Ông nhấn mạnh, cần tiếp tục đẩy mạnh phát triển nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, phát triển con người toàn diện, phát huy giá trị con người, văn hóa truyền thống đi đôi với bảo đàm quyền con người; lấy con người là trung tâm, mục tiêu, chủ thể, nguồn lực và động lực phát triển nhanh, bền vững quê hương, đất nước…

Đồng chí Nguyễn Hữu Nghĩa, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Hưng Yên phát biểu chào mừng tại hội thảo

Đồng chí Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương phát biểu bế mạc hội thảo

Đồng chí Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương phát biểu tại Hội thảo

Hội thảo gồm 2 phiên:

Phiên 1: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về lấy con người, quyền con người là trung tâm, mục tiêu, chủ thể và động lực phát triển đất nước.

Trong phiên này, các đại biểu đã được lắng nghe 06 tham luận:

- Công nhận, tôn trọng, bảo vệ quyền con người, lấy con người là trung tâm trong chiến lược phát triển do PGS.TS. Lê Hải Bình, Ủy viên dự khuyết TW Đảng, Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản trình bày;

- Một số vấn đề lý luận về lấy con người, quyền con người là trung tâm, mục tiêu, chủ thể và động lực phát triển đất nước ở Việt Nam do GS.TS. Võ Khánh Vinh, Nguyên Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam trình bày;

- Quan điểm, cách tiếp cận lấy con người là trung tâm, mục tiêu, chủ thể và động lực phát triển đất nước - kinh nghiệm thực tiễn xây dựng pháp luật do đồng chí Nguyễn Khánh Ngọc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp trình bày;

- Phát huy giá trị quyền con người trong hoạch định chính sách an ninh con người gắn với xây dựng thế trận lòng dân và bảo vệ an ninh quốc gia ở Việt Nam hiện nay do Trung tướng, PGS.TS Trần Vi Dân, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, Cục trưởng Cục Khoa học, Chiến lược và lịch sử, Bộ Công an trình bày;

- Các điều kiện bảo đảm quyền tham gia của người dân và quyền được hưởng thụ thành quả trong hoạch định chính sách quốc phòng, giữ vững ổn định đất nước ở Việt Nam hiện nay do Thiếu tướng, PGS.TS. Lương Thanh Hân, Phó Giám đốc Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng trình bày;

- Quan điểm, cách tiếp cận về lấy con người, quyền con người là trung tâm, mục tiêu, chủ thể và động lực phát triển đất nước – Kinh nghiệm một số quốc gia trên thế giới và giá trị tham khảo cho Việt Nam do PGS.TS. Nguyễn Thị Hoài Lê, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Con người, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam trình bày.

PGS.TS. Nguyễn Thị Hoài Lê, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Con người, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam trình bày tham luận tại Hội thảo

Phiên 2: Vận dụng quan điểm, cách tiếp cận lấy con người, quyền con người là trung tâm, chủ thể và động lực phát triển đất nước.

Các diễn giả tham gia tọa đàm phiên 2 gồm có: GS.TS. Hồ Sĩ Quý, Uỷ viên Hội đồng lý luận Trung ương; PGS.TS. Tường Duy Kiên, Viện trưởng Viện Quyền con người, Học Viện CTQG Hồ Chí Minh; Đ/c Đỗ Xuân Tuyên, Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế; đồng chí Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng; đồng chí Nguyễn Duy Hưng, Phó Chủ tịnh UBND tỉnh Hưng Yên. Trong phiên này, các diễn giả tập trung làm rõ các nội dung về cách tiếp cận, bảo đảm quyền con người, lấy con người là trung tâm, mục tiêu, chủ thể và động lực trong phát triển ở Việt Nam, trong bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân; bảo đảm quyền được thụ hưởng thành quả trong hoạch định chính sách về nhà ở và động lực trong thực hiện chính sách phát triển kinh tế, xã hội từ thực tiễn tỉnh Hưng Yên.

Với 75 tham luận và 11 ý kiến phát biểu trực tiếp tại hội thảo, các đại biểu nhất trí cho rằng, quyền con người là khát vọng của con người, là giá trị phổ quát của nhân loại, là sự kết tinh những giá trị cao đẹp của văn hóa, là biểu hiện trình độ của tiến bộ xã hội. Các quốc gia dù khác nhau về chế độ chính trị, trình độ phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa đều có quyền thụ hưởng và có nghĩa vụ bảo vệ, phát triển giá trị cao đẹp này. Thực tiễn cho thấy, mỗi bước tiến của nhân loại là một nấc thang mới trong nhận thức và hiện thực hóa các quyền con người. Cùng với sự phát triển của xã hội, các khái niệm về quyền con người dần được hình thành và pháp điển hóa trong luật quốc gia của hầu hết các nước trên thế giới và trong luật pháp quốc tế.

Toàn cảnh Hội thảo

Toàn cảnh Hội thảo

Phát biểu bế mạc Hội thảo, thay mặt Đoàn Chủ trì, đồng chí Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm đánh giá cao những báo cáo cùng với các ý kiến trao đổi của các đại biểu tham dự. Đặc biệt, Hội thảo đã khẳng định việc lấy con người làm trung tâm trong quá trình phát triển là yếu tố quyết định sự thành công của các chính sách phát triển xã hội. Quyền con người được xác định là giá trị phổ quát và cao quý, kết tinh những giá trị của nền văn minh nhân loại. Theo đó, chính sách cần xuất phát từ nhu cầu, quyền lợi của người dân, bảo đảm mọi người đều được hưởng lợi từ quá trình phát triển.

Bên cạnh đó, Hội thảo đã chia sẻ các kinh nghiệm quốc tế trong việc lấy con người làm trung tâm; rút ra một số bài học kinh nghiệm cho quá trình phát triển của Việt Nam. Hội thảo đánh giá kết quả vận dụng các quan điểm, phương pháp lấy con người và quyền con người làm trung tâm trong xây dựng chính sách phát triển; làm sáng tỏ những thách thức mới trong bối cảnh phát triển đất nước hiện nay. Từ đó, đề xuất các khuyến nghị, giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả trong xây dựng các chính sách phát triển đặt con người làm trung tâm, chủ thể…

Với tinh thần khoa học, trách nhiệm, khách quan, những đề xuất được kiến nghị tại Hội thảo sẽ góp phần hoàn thiện lý luận của Đảng về phát triển con người, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con người trong giai đoạn mới, trước hết là xây dựng dự thảo các Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng. Đồng thời giúp cho các cơ quan của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các Ban, Bộ, Ngành Trung ương và các địa phương ý thức sâu sắc hơn về phương pháp, cách tiếp cận dựa trên quyền trong hoạch định chính sách và tổ chức thực hiện có hiệu quả đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về quyền con người, góp phần xây dựng đất nước phát triển bền vững và thịnh vượng.