Giải pháp nâng cao ý thức sinh thái cộng đồng ở nước ta trong những năm tới

03/07/2007

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, điều tra thực trạng, đề tài xác định các giải pháp nâng cao ý thức sinh thái cộng đồng ở nước ta trong những năm tới

Chủ nhiệm đề tài: PGS.TS. Phạm Thành Nghị

Thời gian thực hiện: 2001-2003

Hoạt động của đề tài: (i) tổ chức nghiên cứu tác động của văn hóa, pháp luật, vai trò thủ lĩnh và các tổ chức ở cộng đồng đến ý thức sinh thái cộng đồng; (ii) tổ chức 16 cuộc phỏng vấn cỏn bộ và 16 cuộc phỏng vấn người dân; điều tra qua phiếu hỏi 800 người; thu thập tài liệu phụ trợ như cỏc quy ước, hương ước, quy chế, điều lệ của các tổ chức xã hội hoạt động bảo vệ môi trường và thúc đẩy người dân nâng cao ý thức môi trường; (iii) tổ chức các semina thảo luận kết quả điều tra và đề xuất giải pháp nâng cao ý thức sinh thái cộng đồng.

Nội dung nghiên cứu: (i) Đóng góp lý luận: xác định khỏi niệm ý thức sinh thái cộng đồng; thành tố của ý thức sinh thái cộng đồng; cấu trúc ý thức sinh thái cộng đồng, nội dung ý thức sinh thái cộng đồng, sự hình thành ý thức sinh thái cộng đồng; (ii) Một số bài học rút ra từ kết quả điều tra: Trước hết phải kể đến hoạt động của lãnh đạo, thủ lĩnh cộng đồng; tiếp đến là việc thực hiện cơ chế dân chủ ở cơ sở; ở đâu người dân được tham gia quyết định, thực hiện và giám sát hoạt động chung, ở đó ý thức sinh thái cộng đồng tốt; thứ ba là ở đâu các tổ chức xã hội chủ trì các hoạt động bảo vệ môi trường, các phong trào này được duy trì tốt thì ở đó có ý thức sinh thỏi cộng đồng tốt; thứ tư là ở đâu có sự hướng dẫn của các cơ quan tư vấn và ý kiến được triển khai tốt, thì ở đó ý thức sinh thái cộng đồng được nâng cao; truyền thống văn hóa (tập quán, tín ngưỡng, thói quen v.v.) luôn là yếu tố quan trọng chi phối sự hình thành và phát triển ý thức sinh thái cộng đồng. Những bài học trên đây sẽ là một trong những cơ sở để đề xuất các giải pháp nâng cao ý thức sinh thái cộng đồng ở nước ta những năm tới; (iii) Các giải pháp nâng cao ý thức sinh thái cộng đồng: Nhóm giải pháp tuyên truyền - giáo dục; gồm tăng cường truyền thông; tăng cường giáo dục trong gia đình; giáo dục nhà trường; giáo dục trong các đoàn thể và tổ chức xã hội; tổ chức hoạt động bảo vệ môi trường tại cộng đồng; tăng cường cải thiện môi trường pháp lý và pháp chế tại cộng đồng; lồng ghép các mục tiêu sinh thái, môi trường vào hoạt động kinh tế về sự phát triển bền vững; xây dựng văn hóa cộng đồng về sự phát triển bền vững; tăng cường sức mạnh và sự phối hợp giữa các tổ chức xã hội tại cộng đồng về công tác môi trường, sinh thái; chính phủ tạo những điều kiện pháp lý, chính sách và tài chính cho các hoạt động nâng cao ý thức sinh thái cộng đồng.