Ngày 30/9/2025, tại Hà Nội, Viện Địa lý nhân văn và Phát triển bền vững (IHS), trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Tài chính Woori (WFRI, Hàn Quốc) đã tổ chức Tọa đàm khoa học quốc tế với chủ đề “Cơ chế giao dịch phát thải tại Việt Nam và Hàn Quốc”.
Sự kiện diễn ra trực tiếp kết hợp trực tuyến, kết nối Hà Nội và Seoul, thu hút sự tham dự của đông đảo các nhà khoa học, chuyên gia, đại diện cơ quan quản lý, cùng các khách mời đến từ nhiều tổ chức trong và ngoài nước. Đây cũng là hoạt động đầu tiên sau khi hai viện chính thức ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác nghiên cứu, mở ra một giai đoạn hợp tác chiến lược mới trong lĩnh vực tài chính khí hậu và phát triển bền vững.
TS. Nguyễn Song Tùng – Viện trưởng IHS
Phát biểu khai mạc, TS. Nguyễn Song Tùng – Viện trưởng IHS – bày tỏ niềm vui khi buổi tọa đàm diễn ra ngay sau khi hai bên ký kết thỏa thuận hợp tác. Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi coi đây là cột mốc quan trọng, đánh dấu hành trình hợp tác nghiên cứu giữa hai tổ chức. Việt Nam đang nỗ lực triển khai cam kết đạt phát thải ròng bằng ‘0’ vào năm 2050 theo COP26, vì vậy việc học hỏi kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt là từ Hàn Quốc – quốc gia châu Á đầu tiên vận hành thành công hệ thống giao dịch phát thải từ năm 2015 – có ý nghĩa hết sức thiết thực.”
Đại diện phía Hàn Quốc, ông Park Junghoon – Viện trưởng WFRI – đánh giá cao tiềm năng hợp tác Việt Nam – Hàn Quốc trong lĩnh vực này. Ông khẳng định: “Tập đoàn Tài chính Woori từ lâu đã coi Việt Nam là đối tác chiến lược toàn cầu. Hợp tác với Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam sẽ giúp chúng ta kết nối tri thức, mở ra cơ hội nghiên cứu chung và đồng hành cùng Việt Nam trên con đường xây dựng thị trường carbon, phát triển kinh tế carbon thấp.”
Đại diện phía Hàn Quốc
Chương trình tọa đàm gồm hai tham luận chính cùng phần thảo luận, hỏi – đáp sôi nổi.
Đại diện phía Việt Nam, TS. Nguyễn Sỹ Linh (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã trình bày báo cáo về quá trình xây dựng và chuẩn bị cho thị trường carbon trong nước. Bài tham luận cung cấp cái nhìn tổng quan từ chính sách pháp lý (Luật Bảo vệ môi trường 2020, Nghị định 06/2022/NĐ-CP, Nghị định 119/2025/NĐ-CP), đến lộ trình vận hành (giai đoạn thí điểm từ nay đến 2028, tiến tới vận hành chính thức sau 2030).
TS. Nguyễn Sỹ Linh nhấn mạnh rằng Việt Nam đã có những bước đi cụ thể: kiểm kê phát thải khí nhà kính, xây dựng hệ thống MRV (Đo lường – Báo cáo – Xác minh) và chuẩn bị thiết lập sàn giao dịch tín chỉ carbon trong nước. Đồng thời, ông cũng chỉ ra những thách thức lớn như sự khác biệt về công nghệ giữa các ngành, nhu cầu minh bạch dữ liệu phát thải và vai trò chưa rõ nét của khu vực tài chính – ngân hàng trong thị trường carbon.
Phía Hàn Quốc, TS. Jaeho Lim – Giám đốc WFRI – đã giới thiệu hệ thống giao dịch phát thải Hàn Quốc (K-ETS), vốn đi vào hoạt động từ năm 2015. Báo cáo cho thấy K-ETS đã trải qua ba giai đoạn phát triển, đạt được nhiều kết quả tích cực, song cũng đối mặt với thách thức như giá carbon thấp do dư thừa hạn ngạch.
Đáng chú ý, Hàn Quốc sẽ triển khai kế hoạch cải cách toàn diện trong giai đoạn thứ 4 từ năm 2026, trong đó: giảm lượng phát thải được phân bổ, tăng tỷ lệ phân bổ có trả phí, cho phép các ngân hàng và công ty chứng khoán tham gia thị trường, đồng thời đưa vào giao dịch các sản phẩm tài chính như hợp đồng tương lai và quyền chọn. Những thay đổi này hứa hẹn sẽ tạo động lực mạnh mẽ hơn cho doanh nghiệp giảm phát thải, đồng thời mang lại những bài học thiết thực cho Việt Nam.
Điểm nhấn của tọa đàm nằm ở phần thảo luận sôi nổi giữa các chuyên gia hai nước. Các câu hỏi tập trung vào những vấn đề “nóng” như:
-
Làm thế nào để đảm bảo tính minh bạch dữ liệu trong hệ thống MRV?
-
Kinh nghiệm phân bổ hạn ngạch công bằng và hiệu quả cho các ngành phát thải lớn?
-
Vai trò của khu vực ngân hàng và tài chính trong việc kích hoạt thị trường carbon?
-
Cơ hội kết nối thị trường carbon Việt Nam với thị trường khu vực và quốc tế?
Các ý kiến trao đổi đã giúp làm rõ thêm nhiều khía cạnh thực tiễn, từ hạ tầng kỹ thuật, nguồn nhân lực, đến cơ chế quản lý. Nhiều đại biểu nhấn mạnh rằng, thị trường carbon không chỉ là công cụ kinh tế – môi trường mà còn là đòn bẩy để chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế tuần hoàn và hướng tới phát triển bền vững.
Kết thúc tọa đàm, đại diện hai viện đều thống nhất sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong thời gian tới. Các chương trình nghiên cứu chung, hội thảo định kỳ và trao đổi học giả sẽ được triển khai, nhằm không ngừng mở rộng và làm sâu sắc hơn hợp tác khoa học giữa Việt Nam và Hàn Quốc.
Biên bản ghi nhớ hợp tác nghiên cứu được ký kết lần này không chỉ có ý nghĩa học thuật, mà còn khẳng định cam kết của hai viện trong việc đồng hành cùng chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng quốc tế trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.
Tọa đàm quốc tế về cơ chế giao dịch phát thải giữa Việt Nam và Hàn Quốc đã khép lại trong không khí thân tình, cởi mở nhưng cũng đầy tính học thuật. Sự kiện không chỉ giúp các nhà khoa học và quản lý hai nước chia sẻ kinh nghiệm, tìm kiếm lời giải cho bài toán carbon, mà còn mở ra nhiều cơ hội hợp tác mới.
Trong bối cảnh Việt Nam đang từng bước hoàn thiện khung pháp lý và chuẩn bị vận hành thị trường carbon, những kinh nghiệm từ Hàn Quốc, cũng như sự đồng hành của các đối tác quốc tế, sẽ là nguồn lực quý giá giúp Việt Nam tiến nhanh và vững chắc hơn trên con đường thực hiện cam kết phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Sự kiện lần này không chỉ là một tọa đàm khoa học, mà còn là cầu nối hợp tác, minh chứng cho tình hữu nghị Việt Nam – Hàn Quốc, và là bước khởi đầu đầy hứa hẹn cho những nghiên cứu chung vì một tương lai phát triển xanh, bền vững.
Một số hình ảnh của Tọa đàm:
Viện Địa lý nhân văn và Phát triển bền vững