Ngày 11/10/2022, Viện Nghiên cứu Con người phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cao Bằng đồng tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Phát huy giá trị văn hóa và nguồn lực các tộc người gắn với phát triển du lịch, phát triển con người ở vùng miền núi phía Bắc” tại Hội trường Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cao Bằng.
Tham dự hội thảo, về phía Viện Nghiên cứu Con người (Viện NCCN) có PGS.TS. Nguyễn Thị Hoài Lê, Viện trưởng Viện NCCN; TS. Nguyễn Đình Tuấn, phó Viện trưởng, Tổng biên tập Tạp chí NCCN. Về phía Sở VHTT&DL có ông Sầm Việt An, tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở; bà Tô Thị Trang, Phó Giám Sở. Hội thảo còn có sự hiện diện của ông Nông Thành Thân, phó giám đốc Sở KHCN tỉnh Cao Bằng, bà Ngô Thị Cẩm Châu, Giám đốc Bảo tàng tỉnh, ông Đào Văn Mùi, Giám đốc Ban Quản lý các di tích đặc biệt Cao Bằng, Bà Hoàng Thị Huệ, PGĐ Ban Quản lý Công viên địa chất Non nước CB. Ngoài ra còn có các đại biểu đến từ Thông tấn xã Việt Nam tại tỉnh Cao Bằng, Báo Cao Bằng, cùng đông đảo cán bộ Viện NCCN và Sở VHTT&DL tỉnh Cao Bằng.
Phát biểu chào mừng, Ông Sầm Việt An, tỉnh ủy viên, giám đốc Sở VHTT&DL nhấn mạnh Cao Bằng là vùng đất cổ linh thiêng, là nơi sinh sống của nhiều tộc người, mỗi tộc người lại có những nét văn hóa riêng, các dân tộc sinh sống gắn bó và cùng xây dựng nền văn hóa đa dạng và thống nhất. Bên cạnh đó, Cao Bằng có nhiều danh lam thắng cảnh như Suối Lê Nin, động Ngườm Ngao, hang Pác Bó…đều được công nhận là danh thắng cấp quốc gia trong đó thác Bản Giốc là điểm đến vô cùng hấp dẫn. Cao Bằng cũng nổi tiếng với nhiều món ăn đặc sản… Có thể nói, Cao Bằng có nhiều thế mạnh để phát triển du lịch như du lịch sinh thái, tâm linh, di tích lịch sử được xếp hạng cấp quốc gia, có đường biên giới khá dài… Tháng 4/2018 UNESCO đã công nhận CVĐC non nước Cao bằng là công viên địa chất toàn cầu, đã mở ra cho Cao Bằng nhiều cơ hội du lịch mới. Trong bối cảnh hiện nay, phát huy các giá trị văn hóa gắn với du lịch có ý nghĩa quan trọng nhằm phát huy các giá trị văn hóa, bảo tồn các giá trị văn hóa, phát triển các tộc người, do đó, hội thảo được tổ chức với mục đích trao đổi, thảo luận những vấn đề phát huy giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch, đồng thời tìm ra các giải pháp nhằm bảo tồn các giá trị văn hóa, phát triển các tộc người của Cao Bằng. Trong những năm qua, Cao Bằng luôn quan tâm đến công tác bảo tồn và phát triển văn hóa, khai thác du lịch gắn với bảo tồn văn hóa và trong thời gian tới tiếp tục bảo tồn, ưu tiên đầu tư văn hóa, coi đầu tư cho văn hóa là đầu tư cho con người. Hội thảo lần này có sự tham dự đông đảo của các nhà khoa học, nhà quản lý đến từ nhiều cơ quan đơn vị nhằm phân tích thêm vai trò của du lịch, phát huy các giá trị văn hóa và nguồn lực các tộc người gắn với phát triển du lịch và phát triển con người ở vùng miền núi phía Bắc nói chung và Cao Bằng nói riêng.
Ông Sầm Việt An giám đốc Sở VHTT&DL Cao Bằng phát biểu tại Hội thảo
Phát biểu khai mạc và đề dẫn hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Thị Hoài Lê cho rằng, Văn hóa, du lịch và phát triển con người có mối quan hệ chặt chẽ và phụ thuộc lẫn nhau, văn hóa là nguồn lực của du lịch. Du lịch văn hóa một loại hình du lịch có thể có tác động tích cực hơn và cải thiện chất lượng sống cũng như phát triển con người một cách bền vững hơn. Ngược lại, du lịch có thể có tác động đến phát triển con người theo nhiều khía cạnh khác nhau, du lịch đóng góp vào sự hiểu biết văn hóa rộng rãi hơn bằng cách tạo ra sự tôn trọng, sự đa dạng của các nền văn hóa và cách sống; du lịch tạo cơ hội việc làm, thúc đẩy phát triển kinh tế, góp phần tăng thu nhập cho người dân và chính quyền địa phương, dụ lịch thúc đẩy nâng cao kiến thức, kỹ năng, hiểu biết lẫn nhau giữa các vùng miền, các nhóm người…; qua đó, du lịch cũng có tác động lớn đến phát triển con người.
PGS.TS. Nguyễn Thị Hoài Lê, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Con người
phát biểu tại hội thảo
Hội thảo đã lắng nghe các tham luận trình bày theo hai phiên. Các tham luận tập trung một số vấn đề: xây dựng mô hình thôn/bản văn hóa du lịch trong xây dựng nông thôn mới, Công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể các dân tộc tỉnh Cao Bằng gắn với phát triển du lịch, Phát huy hệ giá trị cộng đồng các dân tộc thiểu số để phát triển con người và xã hội trong bối cảnh mới hiện nay, Động thái HDI của các tỉnh vùng đông bắc giai đoạn 2016-2020, đồng thời cũng bàn thảo về những thách thức trong việc phát huy văn hóa và nguồn lực các dân tộc trong vùng công viên địa chất gắn với phát triển du lịch tỉnh Cao Bằng, Văn hóa, du lịch và phát triển con người…
PGS.TS. Dương Văn Sáu, Đại học Văn hóa Hà Nội trình bày tham luận tại hội thảo
Bà Đặng Thu Hồng, Sở Văn hóa TT &DL tỉnh Cao Bằng
trình bày tham luận tại hội thảo
PGS.TSKH Lương Đình Hải, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam
trình bày tham luận tại hội thảo
TS. Nguyễn Đình Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Con người
trình bày tham luận tại Hội thảo
Bà Hoàng Thị Huệ, Ban Quản lý CVĐC Non nước Cao Bằng
trình bày tham luận tại hội thảo
TS. Lê Thị Đan Dung, Viện Nghiên cứu Con người trình bày tham luận tại hội thảo
Trong các phiên thảo luận, các đại biểu đã chia sẻ cũng như đặt các câu hỏi cho diễn giả để làm rõ hơn vấn đề nghiên cứu. Các đại biểu đều đánh giá cao phần nội dung báo cáo, cho thấy các diễn giả đã có sự trăn trở, nghiên cứu sâu. Những chia sẻ giữa diễn giả với các đại biểu tham dự cho thấy, phát triển du lịch đi đôi với ổn định và công bằng xã hội; phát triển xã hội bền vững, đảm bảo quyền con người và an ninh con người vùng miền núi phía Bắc gắn với phát huy các giá trị văn hóa của các cộng đồng là vô cùng quan trọng; việc chỉ ra những thách thức trong việc phát huy giá trị văn hóa và nguồn lực các tộc người trong phát triển du lịch, phát triển con người vùng miền núi phía Bắc cũng như đề xuất các phương hướng và giải pháp phát huy giá trị văn hóa như một nguồn lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội và con người vùng miền núi phía Bắc có ý nghĩa cấp bách nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển du lịch bền vững gắn chặt với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, giữ gìn cảnh quan, bảo vệ môi trường mà Chính phủ đã đề ra.
Ông Đào Văn Mùi giám đốc, Ban Quản lý các di tích đặc biệt Cao Bằng
phát biểu tại hội thảo
Bà Ngô Thị Cẩm Châu, Giám đốc Bảo tàng tỉnh Cao Bằng
phát biểu tại hội thảo
Các đại biểu tham dự hội thảo chụp ảnh lưu niệm
Phát biểu bế mạc hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Thị Hoài Lê cho rằng, các vấn đề về văn hóa và con người, phát triển con người là nội dung rất rộng, bao trùm lên tất cả các hoạt động, các lĩnh vực của nền kinh tế, các ý kiến đa dạng từ các đơn vị tham dự hội thảo ngày hôm nay là cơ sở để Viện NCCN có các tham mưu chính sách thiết thực hơn để làm sao phát triển Văn hóa đi liền với phát triển con người, hát huy nội lực của đồng bào DTTS, làm sao người dân có thu nhập cao hơn mà vẫn đảm bảo các vấn đề về phát huy, bảo tồn các giá trị văn hoá các tộc người, bảo vệ thiên nhiên và cảnh quan để hướng tới mục tiêu bền vững, phát triển kinh tế nhưng lấy con người làm trung tâm. Các nội dung trao đổi, thảo luận tại Hội thảo sẽ mở ra các cơ hội hợp tác khoa học liên quan đến vấn đề văn hóa, bảo tồn văn hóa, phát triển du lịch, phát triển nội lực cộng đồng địa phương, ứng xử của con người đối với môi trường tự nhiên cũng như các giá trị văn hóa v.v…. PGS. TS. Nguyễn Thị Hoài Lê đã thay mặt Viện Nghiên cứu Con người gửi lời cảm ơn chân thành tới các nhà quản lý, nhà khoa học, các chuyên gia tham gia đã đóng góp công sức và trí tuệ cho Hội thảo và hi vọng các nhà khoa học sẽ đồng hành trong các hoạt động tiếp theo của viện Nghiên cứu Con người.
Huệ Nguyễn