Sáng ngày 18 tháng 11 năm 2016, tại hội trường Viện NCCN đã diễn ra buổi sinh hoạt khoa học với chủ đề “Thể thế của nền quản trị quốc gia: Quốc hội Việt Nam” do TS. Nguyễn Sĩ Dũng - Nguyên phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội trình bày. Tham dự buổi sinh hoạt khoa học có Lãnh đạo và đông đảo các cán bộ Viện Nghiên cứu Con người.
Diễn giả cho rằng, thể chế có vai trò đặc biệt quan trọng bởi nguồn tài nguyên thiên nhiên sẽ ngày càng cạn kiệt, một nền thể chế tốt sẽ giúp quốc gia phát triển mạnh. Thể chế có hai phần là (1) nguyên tắc hành xử của hành vi và (2) năng lực vận hành của thể chế. Hai phần này có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Trên thế giới, chính phủ nào cũng do Đảng chính trị lãnh đạo và được thành lập theo các hình thức như: Đảng nào chiếm đa số ghế trong Quốc hội sẽ thành lập Chính phủ hoặc kết hợp với một Đảng khác để có đa số ghế trong Quốc hội v.v...
Về Quốc hội, ở các nước trên thế giới thường có 3 chức năng: đại diện, lập pháp và giám sát. Trước Đổi mới, quốc hội Việt Nam có 3 chức năng: thể chế hóa đường lối của Đảng, bảo đảm sự đoàn kết của Đất nước, và bảo đảm sự ủng hộ của quần chúng nhân dân đối với đường lối của Đảng. Hiện nay. Quốc hội Việt Nam là một cơ quan quan trọng trong hệ thống chính trị Việt Nam, là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân Việt Nam và là cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Cơ quan này có ba chức năng chính: Lập hiến, Lập pháp; Quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và giám sát tối cao hoạt động của Nhà nước. Quốc hội hoạt động công khai theo nguyên tắc tập trung dân chủ, đứng đầu là chủ tịch quốc hội.
Từ đó, diễn giả trình bày lần lượt về các chức năng của quốc hội cũng như giới thiệu về bầu cử đại biểu quốc hội ở Việt Nam và so sánh với thể chế ở một số nước trên thế giới như Đức, Nhật…
Bài trình bày đã thu hút được sự quan tâm, lắng nghe và trao đổi của các cán bộ trong Viện nghiên cứu Con người. Đồng thời, diễn giả cũng giải đáp những câu hỏi của cán bộ trong Viện xoay quanh những vấn đề về thể chế và hoạt động của Quốc hội Việt Nam.
Nguyễn Thị Huệ